Tί ήταν αυτό που σας ώθησε να ασχοληθείτε με τον κόσμο της μουσικής .Μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον υπερβολικά ήσυχο και τακτοποιημένο, όπως το θυμάμαι τώρα. Σε ένα χωριό, τα Άβδηρα Ξάνθης, δίπλα στην εκκλησία, όπου ο πατέρας μου λειτουργούσε ως ιερέας. Υπήρχαν ήχοι ολόγυρα, από τα πουλιά στα δέντρα, από τους ύμνους των ακολουθιών που άκουγες και μέσα από το σπίτι ακόμη, από το ραδιόφωνο της κουζίνας, όπου η μητέρα άκουγε δεύτερο πρόγραμμα.Θεωρώ πως γρήγορα κατάλαβα πως η μουσική ήταν το μέσον για να αντέξω και να υπάρξω αληθινά. Ήταν η μουσική που κάλυπτε τις ώρες της ησυχίας στο σπίτι, καθώς από τα δέκα μου χρόνια κι έχοντας πολύ μεγαλύτερα σε ηλικία αδέλφια μεγάλωνα σαν μοναχογιός.Όλα αυτά, βέβαια, συνέβαιναν σε συνδυασμό με τη δυνατότητα που είχα να παρακολουθήσω μαθήματα μουσικής χάρη στη Ν.Ε.Λ.Ε. (Νομαρχιακή Επιτροπή Λαϊκής Επιμόρφωσης), μέσω της οποίας δάσκαλοι μουσικής έρχονταν μια φορά τη βδομάδα να διδάξουν στα παιδιά του χωριού.
Ξεκίνησα με μελόντικα (ήταν της μόδας τότε) και μετά -χάρη στον αδελφό μου Θόδωρο που έφερε κιθάρα στο σπίτι- συνέχισα με κλασική κιθάρα. Ήμουν καλός, μα δεν συνέχισα σε ωδείο. Θα έχανα πολύτιμο χρόνο σε μετακινήσεις 
προς την πόλη της Ξάνθης και θα έμενα πίσω και στα μαθήματα.Παράλληλα, ήδη από τα πρώτα γυμνασιακά χρόνια άρχισα να γράφω τραγούδια μαζί με τον ξάδελφό μου Θανάση Δολαπτσόγλου, που ποτέ δεν αξιοποιήσαμε επαρκώς, ή και μόνος. Κάποια από αυτά σε στίχους δικούς μας –σατυρικούς κατά κανόνα-, άλλα βασισμένα σε ποίηση –με ιδιαίτερη προτίμηση στον Καρυωτάκη.Αργότερα, στη Θεσσαλονίκη, ως φοιτητής, έφτασα να γράφω ακόμη και 25 τραγούδια μέσα σε μια χρονιά, εξελισσόμενος μοναχικά ή με πολύτιμους φίλους-συνεργάτες.Είχαμε φτιάξει, μάλιστα, κι ένα συγκρότημα απελπιστικά κιθαριστικό, μα με ποικιλία στις φωνές, με τον τίτλο: «Πέντε όνοι ρεύονται», κάτω από τη σαφή επίδραση των μόλις διασήμων «Άγαμων Θυτών», αποτελούμενο από τους Τάκη Χορταργιά, Απόστολο Καμακά, Τάσο Σακαλή, Βασίλη Καραγεωργίου και την αφεντιά μου. Εμφανιστήκαμε σε διάφορους χώρους, σε αμφιθέατρα και φοιτητικές εστίες. Διαλυθήκαμε, διότι καθένας είχε άλλες φιλοδοξίες ως προς τη μουσική και την ακαδημαϊκή καριέρα. Προλάβαμε και παίξαμε στο ραδιόφωνο της ΕΡΤ 3 και δώσαμε και μια συνέντευξη στην Καθημερινή Βορείου Ελλάδος…Αργότερα, με τον Τάσο Σακαλή, τον Αλέξη Μπιτζάκου, τη Μαρία Τσιλιγκίρη και τη Σωτηρία Σελήσιου συγκροτήσαμε το γκρουπ «Λωτοφάγοι», με το οποίο εμφανιστήκαμε στο “Fun Key”, στην οδό Λόρδου Βύρωνος, κάτω από την πλατεία Ναυαρίνου.Έκτοτε, έχω δουλέψει κατά διαστήματα ως μουσικός σε χώρους εστίασης, όπου πλέον κατά κύριο λόγο χαίρομαι από τις καλές συνεργασίες- έχω να λέω για τον Άρτι Μουσκέτα και τον Χρήστο Σδούκο!!!!-, ψυχαγωγούμαι, παρηγοριέμαι, δυναμώνω, παρά βελτιώνομαι ως μουσικός ή κερδίζω χρήματα.
Ως πολυλογάς τελευταία είπα παραπανίσια λόγια… Όλα τα ανωτέρω συνοψίζονται σε μια φράση: «Η μουσική είναι χαρά και έκφραση για μένα» ή σε μια παρεμφερή και με μια καλή δόση αυτοσαρκασμού: «Λατρεύω τη μουσική και γι’ αυτό, όταν μεγαλώσω (!), σκέφτομαι να γίνω μουσικός»…
Τι είναι για εσάς η μουσική
Παραφράζοντας τον Καρυωτάκη θα έλεγα πως η μουσική είναι το καταφύγιο που ποθούμε… Είναι η χαρά και το ιδανικό περιβάλλον…. Η μεγαλύτερη αυτοματαίωσή μου είναι το ότι δεν ασχολήθηκα και δεν εξελίχθηκα επαρκώς ως προς το μεράκι μου. Η «θεωρία των καρπουζιών» ερμηνεύει την όλη εξέλιξη των πραγμάτων. Σύμφωνα με την παραπάνω, όπως συχνά συνήθιζε να μου θυμίζει ο πατέρας μου, συνδυάζοντάς την με τις φράσεις «αφού δεν έχεις φωνή σαν του Νταλάρα, τί περιμένεις να κάνεις με τη μουσική» και την άλλη «…εκεί στα φαγάδικα που παίζεις…», «δυο καρπούζια κάτω από την ίδια μασχάλη δεν χωράνε»…. Τελικά, αμφότερες οι μασχάλες δεν συγκράτησαν τίποτε…
Φρόντισα, μάλιστα, ήδη από τα 22-23 μου να γράψω το αυτοβιογραφικό: «Χρυσή μετριότητα», το οποίο με τους τρέχοντες ρυθμούς θα ηχογραφήσω λίγο πριν τα 83 μου…
Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης σας
Το θέμα της έμπνευσης είναι πολύ ιδιαίτερο. Θεωρώ πως δεν υπάρχει κάποια σταθερά συνθήκη ή προϋπόθεση ως προς αυτό.
Ένας πολύ δραστήριος ως προς την έρευνα, τη συγγραφή και τη ζωή γενικότερα δάσκαλος του χωριού που μεγάλωσα, ο Δημήτρης Δανδαλίδης, έλεγε πόσο σημαντικό είναι να έχει κανείς πάντα μαζί του ένα σημειωματάριο, για να σημειώνει εντυπώσεις και ιδέες, προκειμένου να μην ξεχνά πολύτιμα υλικά αργότερα. Δυστυχώς, δεν υπήρξα ποτέ επαρκώς οργανωμένος. Έχω, όμως, καλή μνήμη, στοιχείο ωφέλιμο ως προς τη δημιουργία.
Έχω γράψει ίσως και διακόσια τραγούδια… Δεν μπαίνω πια στη διαδικασία να τα μετρήσω, ούτε καν να τα συμμαζέψω. Μου φαίνεται ανώφελο… Σαν χρειαστεί (το χούι φεύγει στον άνθρωπο μαζί με την ψυχή…), θα διαλέξω τα καλύτερα και θα μπω στο στούντιο για ηχογράφηση.Συχνά, η πηγή έμπνευσης ήταν ένας έρωτας ή μια διάθεση για έρωτα ή μια ερωτική εντύπωση. Πολλές φορές σκέφτηκα πως κατά κανόνα με κρατούσα σε μια κατάσταση ηθελημένης δυστυχίας, προκειμένου να έχω υλικό να γράφω στίχους και μουσικές. Άρρωστο μεν, συνέβαινε δε…Άλλες φορές, λιγότερες, λειτουργούσα ως ρεπόρτερ, μεταφέροντας σκηνικά που βίωσα στο δρόμο ή μέσα σε έναν χώρο. «Καλλιτεχνικός ρεπόρτερ» (είχα κι ένα μεράκι να γίνω δημοσιογράφος, άλλωστε…) Σε ένα τραγούδι είχα μεταφέρει τον διάλογο μιας γυναίκας με μια γειτόνισσα, η οποία της ανακοίνωνε πως είχε χάσει τον γιο της από ναρκωτικά… Σε ένα άλλο τραγούδι περιέγραφα με τον τρόπο μου την επίσκεψη σε ένα κατάστημα ηλεκτρικών ειδών ή σε άλλο εμένα ως πρωταγωνιστή σε δελτία ειδήσεων ως υποψήφιο αυτόχειρα….Αρκετά, όμως, τραγούδια είναι προϊόν μελοποίησης, κατά κανόνα ποιημάτων του Καρυωτάκη, κάποιων του Ελυάρ και του Μπρεχτ, καθώς και κάποιων προσώπων του περιβάλλοντός μου. Ακόμη και στη μελοποίηση χρειάζεται η κατάλληλη στιγμή. Η στιγμή εκείνη που σε ήσυχο περιβάλλον διαβάζεις κάτι και έχεις πάρει την απόφαση για κάποιο ανεξήγητο λόγο να το τραγουδήσεις. Κατά κανόνα η πρώτη εκδοχή είναι και η τελική. Αν αξίζει κάτι, μένει στο νου η μελωδία, αν δεν αξίζει, φουντώνει το πείσμα για την επόμενη προσπάθεια. Πάντως, όπως έλεγε κι ο Σαββόπουλος στο «Νέο Κύμα», το ωράριο εργασίας δεν είναι άσχημη ιδέα. Βάζοντας τον εαυτό σου σε συνθήκες δημιουργίας, όπως εσύ τις ορίζεις, βοηθά σε τακτική παραγωγή υλικού, αλλά και στην μεθοδική επεξεργασία του. Η αναμονή της τυχαίας, αβίαστης έμπνευσης μου φαίνεται ως στοιχείο ερασιτεχνικής δημιουργίας, με τα υπέρ και τα κατά του.
Τι θυμάσ
τε από την πρώτη φορά που ήρθατε σε επαφή με τις νότες
Πρέπει να τρόμαξα… Χρόνια με άγχωναν τούτα τα σημαδάκια… Κατέληξα μουσικά αναλφάβητος…Οι νότες μου φαίνονται σαν «μυστικές αλφαβήτες», όπως λέει κι ο Morrison στο “Soul Kitchen”. Εκφράζουν άπειρες εμπειρίες και τοπία, στολίζουν τα πάντα στο διάβα μας στη ζωή.Δυστυχώς, η μεταξύ μας σχέση δεν ευδοκίμησε. Είχα ασυνεπή πορεία ως προς τη μουσική μου παιδεία. Μια αταξία που δεν ξέρω αν πρέπει να την αποδώσω κυρίως στην παντοτινή έλλειψη των απαιτούμενων χρημάτων για αυτήν ή την έλλειψη διαθέσιμου χρόνου. Το πτυχίο Αρμονίας υπάρχει μεν, μου θυμίζει την ανεπάρκειά μου δε…Όταν μεγαλώσω, θα αναπληρώσω και αυτό το κενό…. Προς τι η βιασύνη;
Ποια είναι τα μουσικά ακούσματα που σας επηρέασαν
Το ραδιόφωνο, τοποθετημένο στη ράχη του καναπέ της κουζίνας και μπροστά στο παράθυρο που έβλεπε στο δρόμο προς την πλατεία του χωριού ήταν συντονισμένο στο δεύτερο πρόγραμμα της ΕΡΤ. Όσο περνάν τα χρόνια και πιάνω τον εαυτό μου να λέει πως «δεν ακούω ραδιόφωνο», σκέφτομαι πως έχω χορτάσει ραδιοφωνικές εκπομπές ως παιδάκι.Ήδη στα τέσσερα-πέντε μου είχα ως αγαπημένα μου τραγούδια τον «Ταρζάν» και το «Μαντολίνο», τα οποία και τραγουδούσα με μεγάλη χαρά!Αργότερα, έχω μέσα μου την αίσθηση πως άκουσα πολύ Χατζηδάκη, Κηλαηδόνη, Λογοθέτη και Αρλέτα. Ο τότε φοιτητής αδελφός μου, Θόδωρος, το καλοκαίρι του 1985 είχε φέρει κασσέτες από τη Θεσσαλονίκη, οι οποίες ήταν εν τέλει «οδηγός ευτυχίας»… Σαββόπουλος, Λοίζος, Hendrix, Baez, Gallagher, Dylan….Η μεγάλη αποκάλυψη, όμως, έγινε το Πάσχα του 1986, στα δώδεκά μου… Θυμάμαι σαν τώρα σε μια κασσέτα με επιλογές να ακούω κατά σειρά στην πρώτη πλευρά: Love me do…Yesterday…Penny Lane…Here comes the sun…Let it be… Από τότε οι Beatles είναι το αγαπημένο μου άκουσμα.Στη συνέχεια και για κάποια χρόνια άκουγα τις εκπομπές του Γιάννη Πετρίδη, στις 4 το μεσημέρι….Doors, Pink Floyd, Rolling Stones, Clash…Κάπου στα 14 ήρθε στα ακούσματα πολύ έντονα ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, τον οποίο, μάλιστα, είχαμε τη χαρά να τον ακούμε στο γήπεδο της Ξάνθης ανά δυο καλοκαίρια…
Μίλησε μας λίγο για την σημερινή κατάσταση στην μουσική
Η σημερινή κατάσταση στη μουσική θεωρώ πως είναι προβληματική και ομιχλώδης.
Ακόμη και προ πανδημίας, η κατάσταση ήταν στάσιμη, με δισκογραφία υπό διωγμό και playlists. Με ένα καθεστώς αναξιοκρατίας να πλανάται στην όλη ατμόσφαιρα.Για να ανθίσει η δημιουργία θέλει χώρο και ευκαιρίες, καθώς και ανθρώπους με καθαρή ματιά και καρδιά. Όταν το ίδιο το προϊόν της δημιουργίας σου δεν αρκεί, αλλά χρειάζεσαι περισσότερη τύχη, παρά ικανότητα, υπάρχει ζήτημα.Προσωπικά, ανήκω σε εκείνους που πολύ απλά έχασαν το τρένο. Και γι’ αυτό, σαφώς, είμαι εγώ υπεύθυνος. Υπεύθυνος, κυρίως λόγω του ότι δεν κατάλαβα εγκαίρως την πραγματική αξία του υλικού μου, ώστε να κινηθώ ανάλογα, με μεγαλύτερο ζήλο και μεθοδικότητα. Με τον σταυρό στο χέρι διανύει κανείς πολύ περιορισμένες διαδρομές και μάλιστα σε όχι πολυσύχναστους δρόμους.Σ’ αυτή τη σκυφτή πορεία χτύπησα πόρτες, μίλησα με σπουδαίους καλλιτέχνες, εισέπραξα –πλην της εξαίρεσης του Δημήτρη Ζερβουδάκη που πριν είκοσι και πλέον χρόνια ερμήνευσε το «Κράτα με»– ενίοτε καλά σχόλια, μα τίποτε αξιοποιήσιμο και ενθαρρυντικό. Έπρεπε είτε να πάψω να ελπίζω, είτε να δουλέψω περισσότερο…. Δεν συνέβη τίποτε από τα δύο.
Ευτυχώς, χάρη στη Κουίντα του Χρήστου Καρακάση, συμμετείχα με μουσικές μου συνθέσεις σε δύο ντοκυμαντέρ του, ενώ έκτοτε συνέθετα μουσικές και τραγούδια για σχολικά προγράμματα, λαμβάνοντας μάλιστα και πανελλήνια βραβεία δυο φορές.Αυτό, όμως, δεν το λέω καριέρα, ούτε εξέλιξη. Ντρέπομαι που δεν έπεισα τον εαυτό μου, ώστε να πείσω και τους άλλους. Μα είπαμε…. «όταν μεγαλώσω»…
Θα μας αναφέρετε πολύ αγαπημένα σας μουσικά κομμάτια και τους λόγους που σας έκαναν να τα αγαπήσετε.
Μου αρέσουν πολλά τραγούδια και πολλών ειδών μουσικές… Θα κάνω, όμως, μια απόπειρα να διαλέξω πέντε αγαπημένα μουσικά κομμάτια…
1. Gimme shelter. Από το άλμπουμ Let it bleed των Rolling Stones, του 1969.
Η εισαγωγή του και το όλο κλίμα του πάντα μου δίνουν ένταση, με ξυπνάνε, με ενεργοποιούν. Από τις πιο όμορφες ροκ ατμόσφαιρες που έχω εισπράξει. Στοιχείο που αφορά και ολόκληρο τον δίσκο.
Εντυπωσιάστηκα πρόσφατα, σαν έμαθα τις συνθήκες που ηχογραφήθηκαν τα ασύγκριτα γυναικεία φωνητικά… Αργά τη νύχτα η έγκυος τότε τραγουδίστρια δέχθηκε, ενώ κοιμόταν, ένα τηλεφώνημα να πάει στο στούντιο να ηχογραφήσει για μια βρετανική μπάντα… Τελείως rock!
2. Old brown shoe. Από τη δεύτερη πλευρά του δίσκου 45 στροφών του Απρίλη του 1969,, των Beatles. Στην πρώτη πλευρά το Ballad of John and Yoko.
Ο ολοένα και πιο αγαπημένος George Harrison σε μια υπέροχα αυθόρμητη περιγραφή της πιθανής συντρόφου της ζωής του. Υποσχέσεις, όνειρα, εικόνες. Κι ένας ρυθμός που τρέχει σαν τη ζωή. Κι όποιος προλάβει. Ένα τραγούδι που θα άκουγα όλη τη μέρα.
3. Lady Grinning Soul. Από τον δίσκο Alladin Sane του David Bowie, του 1973.
Ένα αριστούργημα …Κάθε λεπτομέρεια μαγική και δουλεμένη στο έπακρο. Γι’ αυτό και προφανώς δεν το βρίσκει κανείς σε συναυλιακή εκτέλεση. Πώς να αποδώσεις το οριακά κατορθωτό;...Θυμάμαι το πρώτο άκουσμα στο club του χωριού μου. Νομίζω ήμουν 18. Μόλις το άκουσα, έτρεξα στον dj, για να μάθω ποιό τραγούδι είναι. Σε κάθε άκουσμα έχω την αίσθηση του αρχικού εντυπωσιασμού…
4. Hyacinth house. Από τον δίσκο LA Woman των Doors, του 1971.
Ακόμη θυμάμαι το πρώτο άκουσμα, στην κουζίνα που σας έγραφα παραπάνω… Ένα τραγούδι που το βιώνω σαν να γράφεται επί τόπου, σαν να ακούω τις διαπιστώσεις του βάρδου, την απομόνωση και την αποφασιστικότητά του για αλλαγή…
Ένα παράδοξο… ο Jim Morrison δραπέτευσε από τον κόσμο αυτό στις 3 Ιουλίου της χρονιάς κυκλοφορίας του τραγουδιού… Την ημερομηνία αυτή η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Αγίου Υακίνθου…
5. Fat Old Sun. Από τον δίσκο Atom Heart Mother των Pink Floyd, του 1970.
Όσο περνά ο καιρός θεωρώ πως οι Pink Floyd συνέθεσαν την πιο όμορφη μουσική που έχει γραφτεί στη νεώτερη εποχή.
Για λόγους αισθητικούς και ανάτασης και λόγω της αίσθησης πως ο Gilmour πραγματοποιεί την πιο εκφραστική ερμηνεία του, καθώς σχεδόν ψιθυρίζει προς τον ακροατή, επιλέγω το τραγούδι αυτό.
Κάποιες φορές ψάχνω να το ακούσω, για να «πάρω τα πάνω μου»…
Το άκουσμα του πέφτει σαν πέπλο προστασίας…. Παίρνεις κουράγιο και συνεχίζεις τη μέρα σου…
6. One of these things first. Από τον δίσκο Bryter Layter του Nick Drake, του 1970.
Ένα από τα διαμάντια που ανακάλυψα χάρη στο Spotify τις μέρες της φετινής καραντίνας… Μια από τις πανέμορφες δημιουργίες αυτού του καλλιτέχνη που χάθηκε μόλις στα 26 του χρόνια, στο μακρινό 1974.
Ένα ταξίδι με υπέροχη μουσική, με σύνθετο ρυθμό, με άψογα παιγμένα τα όργανα που ενορχηστρώνονται σφιχτά σε ένα σώμα, που κυλά σαν ποταμός και μας παρασέρνει. Στην κατηγορία των τραγουδιών με τα «αν», των υποθέσεων που μας κρατάνε στο παιχνίδι της ζωής… Το ακούς και ξεστομίζεις τις υποσχέσεις σου για την εποχή που όλα θα αρχίσουν να συμβαίνουν ξανά ελεύθερα…
7. Oh, to be in love. Από τον δίσκο The Kick Inside της Kate Bush, του 1978.
Πάλι λόγω Spotify άκουσα το διαμάντι αυτό. Η φωνή διαπεραστική σε καλεί να βγεις για βόλτα!
Από άποψη σύνθεσης, ενορχήστρωσης, δημιουργίας ατμόσφαιρας διαχρονικά φρέσκο… Και η τόσο ποθητή αισιοδοξία επανέρχεται παρά την απομόνωση…
Λόγω του κολλήματός μου με τις πρώτες μουσικές μου αγάπες άργησα να βρω πολλούς θησαυρούς… Δεν γίνεται να τα έχουμε όλα στη ζωή, άλλωστε. Ευτυχείτε, άπαντες!!!
Σύντομο βιογραφικό Τάσου Μακρογιαννόπουλου
Γεννήθηκα στην Ξάνθη. Έζησα στα Άβδηρα ως τα 18 μου κι από κει κι έπειτα στη Θεσσαλονίκη και στα Γιάννενα.
Σπούδασα στη Θεσσαλονίκη Θεολογία και Αρχαιολογία, ενώ πήρα μεταπτυχιακό τίτλο στη Λειτουργική-Χριστιανική Αρχαιολογία και Τέχνη.
Δούλεψα ως μουσικός, ως φιλόλογος σε φροντιστήριο, ως αρχαιολόγος και από το 2006 έχω διοριστεί στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Από το 1990 εκφράζομαι μέσα από τη δημιουργία τραγουδιών. Συνήθως στίχοι και μουσική χρεώνονται σε μένα. Ενίοτε, μελοποιώ και στίχους άλλων.
Ως τώρα ένα τραγούδι μου, το «Κράτα με», κυκλοφόρησε από τον Δημήτρη Ζερβουδάκη στον δίσκο του «Πανσέληνη Χώρα», το 2001.
Το 2005 και το 2006, ο Χρήστος Καρακάσης χρησιμοποίησε μουσικές και τραγούδια μου στα ντοκυμαντέρ του «Εκδρομή-Ιωάννινα» και «Φεύγωμεν δή ες φίλην πατρίδαν».
Το 2015 και το 2016 χάρη στην πρόσκληση του Άγγελου Κοσμά από το Δημοτικό Σχολείο Κατσικάς Ιωαννίνων και της συνεργασίας μας μου απονεμήθηκε τρίτο και πρώτο αντίστοιχα βραβείο πρωτότυπης μουσικής στο Διεθνή Μαθητικό Διαγωνισμό Ταινιών Μικρού Μήκους «Ένας Πλανήτης – Μια ευκαιρία», τον οποίο συνδιοργανώνουν η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Σερρών, το Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, το Τμήμα Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης του Υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων, η ΕΡΤ ΑΕ (Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση) και η Πρεσβεία της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ελλάδα – Μορφωτικό Γραφείο-Σπίτι της Κύπρου.